ΑΓΙΑ!!!!!

Φωτογραφία της Françoise Berger απο το αρχείο του Γ. Ζέρη

Από το βιβλίο του Ν.Τσάκα,''Θυμάμαι'' - Αντιγραφή κείμενου (όχι "αποκοπή/επικόλληση) του Γ. Γεραλέξη για την ομάδα FB "Η άλλη Πάργα"

Για να μην πάει χαμένο ο κόπος του στο βάθος του "τοίχου", αναδημοσιευουμε τις αναρτήσεις του υπό την καινούρια ετικέτα (tag) "Η ΑΛΛΗ ΠΑΡΓΑ" (Β.Ι.)

Η Αγιά , ορεινή σφηκοφωλιά, ήταν οπλισμένη από ανέκαθεν. Επέβαλε δικοιύς της νόμους, δικαιοσύνη και τάξη. Οι νόμοι της ήταν άγραφοι και τους εφάρμοζαν οι γεροντότεροι. Με επικεφαλής τον καπετάνιο παπά-Κοσμά, ξυλοκόπησαν κι έδιωξαν προπολεμικά τον Διοικητή και τους άντρες του σταθμού χωροφυλακής Αγιάς που είχε ιδρύσει ο Μεταξάς (αγαπώ Αγιά διπλά γι αυτό). Ποτέ δεν μπόρεσε να σταθεί εκεί αστυνομική δύναμη, δεν την χρειαζόταν. Είχαν δικές τους εξουσίες. 

 Κάθε υπόθεση ξεκαθάριζε από μια δημογεροντία, ανθρώπους που δεν εκλέγονταν, αλλά επιβάλλονταν με το κύρος, την μακροχρόνια πείρα και το σεβασμό που αποκτούσαν. Σακατεμένοι, ματωμένοι μετά από ομηρικούς καυγάδες μεταξύ τους, έφθαναν πολλές φορές έξω από την αστυνομία Πάργας και μετάνιωναν. Επιλύονταν οι διαφορές πριν περάσουν την πύλη της αστυνομίας και έφευγαν για πάνω μονοιασμένοι, με αγκαλιές και φιλιά σε ομάδες των τριάντα-σαράντα.

Πολύ πιο παλιά είχαν δικούς τους τοπικούς άρχοντες, Τούρκος δεν πάτησε ποτέ και εκεί, στην πλατεία στη "Φούσιζα" έπαιρναν τις αποφάσεις τους.

 
Σαν κύριο πόρο ζωής, επί Τουρκοκρατίας, είχαν την κλοπή και την αρπαγή των χωριών της περιοχής, κυρίως των Τούρκων και Τσάμηδων. Μαζεύονταν οι Δημογέροντες και όριζαν τα'"παιδιά" (ντιάλι'τ) που θα αναλάμβαναν την επόμενη επιχείρηση, κυρίως αρπαγή ζώων. Φέρνανε την λεία στο χωριό, βράζανε το κρέας σε καζάνια ομαδικά και κάνανε δίκαιη διανομή. 

Με αυτόν τον σπαρτιάτικον τρόπο ζωής, έγιναν σπουδαίοι, αποφασιστικοί πολεμιστές και ζώντας ελεύθεροι και περήφανοι έγιναν μια φυλή ευφυέστατη, ευφράδεις, διπλωμάτες και διέπρεψαν παντού στην Ελλάδα. 

Αφού είχαν περάσει πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις, η Κατοχή ήταν εύκολη υπόθεση γι αυτούς. 

Ο πρόεδρος της Πάργας είχε ανάγκη των Αγιώτη και Ανθουσιώτη πρόεδρο και εκείνη την εποχή είχαν αδελφικές σχέσεις και κανένας από τους τρεις δεν αποφάσιζε κάτι μόνος του.

Νομίζω ότι αξίζει και με το παραπάνω μια τέτοια δημοσίευση για την Αγιά... (Σχόλιο του Γ. Γεραλέξη)