Ανοικτή Επιστολή με θέμα τον αγωγό φ.α. στην Ήπειρο.

Ανοικτή Επιστολή
Προς
Δήμο Ιωαννιτών
Περιφερειακό Συμβούλιο
Τεε Ιωαννίνων
Δεπα/Δεσφα
Η άντληση στοιχείων από την διεθνή εμπειρία και την ειδησεογραφία ατυχών γεγονότων από την χρήση Φυσικού Αερίου, κύρια από τις Η.Π.Α., που διαθέτουν και το μεγαλύτερο δίκτυο αγωγών (2,5 εκατομ. μίλια) στον πλανήτη μας φανερώνουν μέσα από τραγικά συμβάντα τις συχνές εκτεταμένες καταστροφές, πόσο πρέπει να μας προβληματίσει η διέλευση αγωγών μέσα από κατοικημένους ιστούς και ανθρωπογενές περιβάλλον; Οι εκρήξεις στις μακρινές πολιτείες μάλλον δεν πρέπει να μας εφησυχάζουν.
Associated Press, art. 13/9/2010
«… χιλιάδες εθνικοί αγωγοί είχαν ατυχή περιστατικά. Ομοσπονδιακοί υπάλληλοι κατέγραψαν 2840 σημαντικά ατυχήματα αγωγών φυσικού αερίου μέχρι το 1990. Περισσότερα του ενός τρίτου προκάλεσαν νεκρούς και σοβαρούς τραυματισμούς…»
Wall Street Journal: στις Η.Π.Α. είχαμε το 2009, 47 ατυχήματα αγωγών Φυσικού Αερίου που προκάλεσαν θανάτους και ανυπολόγιστες ζημιές. Πριν από την έκρηξη του San Bruno (Σεπτέμβρη 8 νεκροί, καταστροφή 38 κατοικιών) είχαμε άλλα 3 συμβάντα το 2010, δέκα άτομα σκοτώθηκαν με 33 σοβαρούς τραυματισμούς. Ο Πρόεδρος του ΝΤSB (National Tsansportation Safety Board) Debbie Hersman δηλώνει «…όλοι αυτοί οι υπόγειοι αγωγοί είναι “εν δυνάμει” βόμβες…», «…Είμαστε πολύ ανήσυχοι από την συχνότητα των ατυχημάτων και την ασφάλεια των υποδομών…».
Ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Akron, Joe Payer, από τους πιο ειδικούς στην διάβρωση των αγωγών, «…πρέπει να αντικατασταθεί το 62% του δικτύου των αγωγών του Ohio με νέο δίκτυο γιατί το υπάρχων είναι τουλάχιστον 50 χρονών, η αντικατάσταση 13.000 μιλίων θα πάρει στις εταιρίες υγραερίου 25 τουλάχιστον χρόνια, έχουν ξοδευθεί ήδη 100 εκατομ. δολάρια και θα χρειαστούν ακόμη τόσα. Το East Ohio είχε μόνο το 2009, 24 χιλιάδες διαρροές αερίου…»
Σύμφωνα με τον Ben Pooler ειδικό εμπειρογνώμονα που για χρόνια μελετητής των κινδύνων από εκρήξεις αγωγών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι:
Ο κύριος παράγοντας στις εκρήξεις αγωγών αερίου είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, δηλαδή ο τυχαίος τραυματισμός του αγωγού, ο ελαττωματικός σχεδιασμός, οι φυσικές διαβρώσεις του σωλήνα (χάλυβας) και οι τεκτονικές μετακινήσεις. Από τις πρόσφατες τραγωδίες (Bellingham, Carslbad, Beglium) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το περίγραμμα της γης όπου αποτεφρώνονται τα πάντα περιλαμβάνει μια έκταση τουλάχιστον (ακτίνα έκρηξης) 370 μέτρα. Αγωγοί 32 και 36 ίντσες μπορούν να εκτινάξουν αντικείμενα από 250-350 μ. προς κάθε κατεύθυνση. Σύμφωνα με τον Ben Pooler δευτερευόντως η πρόκληση πυρκαγιάς σε παρακείμενα δένδρα και κτίρια είναι αναμενόμενη.
Όλα τα παραπάνω καταμαρτυρούν τους μείζονες κινδύνους που προκύπτουν από την όδευση του αγωγού νοτιοδυτικά της πόλης Ιωαννίνων εντός λεκανοπεδίου κατοικημένης περιοχής και δεν είναι μόνο θέμα της Πέρδικας και της Πάργας γιατί υπάρχουν και όρια στο τι κινδύνους μπορούμε να αποδεχτούμε, όταν μάλιστα αυτός ο αγωγός είναι TRANSIT δεν θα μας παρέχει καν ένα αντισταθμιστικό όφελος δηλαδή καμιά οικιακή & βιομηχανική χρήση.
Όπως έχει γραφεί πολλάκις τούτο το αντλούμε και από τα Πρακτικά της Βουλής με τις δηλώσεις του Υφ. ΥΠΕΚΑ κ. Μανιάτη αλλά είναι και αναρτημένο στην κεντρική σελίδα της ιταλικής εταιρείας Φυσικού Αερίου Edison και κύριος συντελεστή, του επιχειρησιακού σχεδίου το ITGI ότι θα εισάγουν 10 δις κυβικά το χρόνο από την Κασπία και την Μέση Ανατολή (Αζερμπατζάν) στην Ιταλία και την Ευρώπη δια μέσου Τουρκίας και Ελλάδας.
Η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου μπορεί πολύ εύκολα να απαντήσει αν πρόκειται να πουληθεί φυσικό αέριο σαν ενεργειακό προϊόν. Το συμβόλαιο με την SOCAR περιλαμβάνει την συμφωνία μόνον την διέλευση και εδαφική χρήση της χώρας μας ή παράλληλα και την πώληση του προϊόντος στην εγχώρια αγορά.
3 βασικά ερωτήματα προς το Δήμο Ιωαννιτών-Περιφερειακού Συμβουλίου-Τεε-& Δεπα
1. Επειδή δεν τηρήθηκε η διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης & αξιολόγησης καθ’ όσον ο αγωγός διέρχεται ανεξέλεγκτα και από περιοχές που έχουν περιληφθεί στον Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο (Πάρκο Βόρειας Πίνδου).
Στην περίπτωση του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων (Δήμος Ιωαννιτών) δεν λαμβάνει υπόψη τις ειδικές κατευθύνσεις της χωροταξικής πολιτικής που είναι σε εξέλιξη (Νομοσχέδιο περί βιοποικιλότητας των περιοχών Natura και ρυθμιστικό) την περιβαλλοντική ευαισθησία δηλαδή της παραλίμνιας ζώνης που ενδέχεται να θιγεί από το εν λόγω έργο, από το μέγεθος της επέμβασης, το διασυνοριακό χαρακτήρα, στην πολυπλοκότητα και την μη αναστρεψιμότητα.
- Πρέπει να γνωρίζουμε κατά πόσο η συγκεκριμένη χωροθέτηση του αγωγού φυσικού αερίου η οποία “φασκιώνει” κυριολεκτικά την πόλη των Ιωαννίνων για 20 τουλάχιστον χιλιόμετρα αν επηρεάζει άλλες χρήσεις, μελλοντικές εγκαταστάσεις.
- Το βάθος των 2 μέτρων είναι ενδεδειγμένο για κατοικημένες περιοχές και με τι σήμανση;
Οι αρμόδιοι Αντιδήμαρχοι και η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Έργων του Δήμου σε ποιο βαθμό μπορούν να ορίσουν εναλλακτική πρότασης χάραξης;
2. Βάσει του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος επιβάλλεται η λήψη αναγκαίων προληπτικών μέτρων (Συνταγματική θεμελίωση του κοινωνικού δικαιώματος στην υγεία με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και από τον αρμόδιο Υπουργό Υγείας. Η εγκατάσταση του επικειμένου αγωγού Φυσικού Αερίου 32 ιντσών (υψηλής πίεσης, 150 bar) αποτελεί ιδιαίτερα επικίνδυνη εγκατάσταση για το περιβάλλον, για την ασφάλεια και την υγεία των κατοίκων.
Τι δικαιώματα έχουν οι Δημότες οι γειτνιάζοντες με τους αγωγούς;
Ο καθορισμός για την εγκατάσταση της διαδρομής του αγωγού Φυσικού Αερίου λαμβάνει χώρα δίχως την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και επιπτώσεων του Περιφερειακού και Δημοτικού Συμβουλίου καθώς προγραμματίζεται να διέλθει από ιδιόκτητες δημοτικές εκτάσεις δίχως να έχουν εκδοθεί πράξεις κήρυξης απαλλοτριώσεων βάσει του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 1929/1991 βάση του οποίου έγινε.
Ποια η ενημέρωση των πολιτών, από τον Δήμο, το ΤΕΕ, την ΔΕΠΑ ή ΔΕΣΦΑ; Στους προηγούμενους Καποδιστριακούς Δήμους δεν έγινε η παραμικρή διαβούλευση. Σε κανένα επίπεδο δεν έγινε πριν συζήτηση με την Τοπική Αυτ/ση για την προμελέτη όλα «εν κρυπτώ» και ερήμην της τοπικής κοινωνίας.
Ο Δήμος Ιωαννιτών έχει ζητήσει τέλη υπεδάφους για την διέλευση του Transit αγωγού φυσικού αερίου από τα διοικητικά του όρια;
3. Η αποψίλωση και η καταστροφή της βλάστησης σε μεγάλη έκταση 20 και πλέον χιλιομέτρων και η παραβίαση του ν. 998/1979 τον οποίο «αγνοεί» η ΔΕΠΑ καθώς τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 του ν. 2289/1995 και δεν επιτρέπει την φύτευση οιουδήποτε δένδρου σε απόσταση 4 μέτρων δεξιά και αριστερά του αγωγού μας υποψιάζουν στο εξής:
Κατά πόσο το έργο Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος συμμορφώνεται με τους νόμους περιβαλλοντικής προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένεκα και της Διευρωπαϊκής συμμετοχής της Ιταλίας, άλλων εταίρων, σε ποιο βαθμό τηρείται η ανάγκη ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του έργου, καθώς αποτελεί αντικείμενο διάφορων διακριτικών συμφωνιών για την αδειοδότησή του και στα κράτη αυτά.
- Ποιος ο ρόλος των Περιφερειακών Πυροσβεστικών Υπηρεσιών γνωμοδοτούν τα ένστολα αυτά όργανα στην χωροθέτηση; Και αν όχι γιατί;
- Θα υπάρξουν (φορείς/γραφείου) για την ασφάλεια και την διαχείριση των αγωγών; Ποιος φορέας θα επιληφθεί των PIG, smart pig technology (έξυπνα ρομπότ, ξέστρα εντός σωλήνα) που αποδεικνύουν την αναγκαιότητα συνεχούς καθαρισμού και ελέγχου του αγωγού από τη διάβρωση;
Καθίσταται σαφές ότι η κατασκευή του συγκεκριμένου έργου εμπεριέχει υπερβάσεις και σοβαρές νομικές ελλείψεις που θα καθιστούν πολλές πράξεις της διοίκησης ακυρωτέες.
Η λύση βρίσκεται στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ανανεώσιμες πηγές (γαιοθερμία, αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκά).
Μίλτος Μπούκας
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων
Μέλος της Γραμματείας
“Ενότητα Πολιτών Νέα Γιάννενα''
www.miltosmpoukas.gr